طراحی و ساخت محافظ فعال شنوایی
KAF i16
شنوایی یکی از حواس پنج گانه بسیار مهم و حائز اهمیت است که زندگی روزمره و ارتباط بر قرار کردن با اطرافیان را برای ما تسهیل می کند. با وجود حس شنوایی نه تنها می توان با دیگران ارتباط برقرار کرد و به صدای طبیعت و زندگی گوش سپرد، بلکه شنوایی انسان را متوجه بسیاری از خطراتی که در اطراف او وجود دارد می کند.
با این حال به سادگی متوجه می شوید سلامت گوش ها چقدر اهمیت دارد. مراقبت از گوش و حفظ سلامت آن از مشکلات شنوایی و آسیب های موقت و دائم به گوش جلوگیری می کند.
تمیز نگه داشتن گوش و حفاظت آن از صدا های بلند دو مورد از مهم ترین اقدامات برای حفظ سلامت گوش و شنوایی است
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت حدود ۱.۱ میلیارد نفر در سراسر دنیا در معرض کم شنوایی هستند که علت عمده آن صدای بلند
قرار گیری مداوم در اطراف صدا های بلند به تدریج به کاهش شنوایی منجر می شود.
در کارگاه هائی که سرو صدا باعث رنجش گوش کارگران می شود (سر و صدایی بیش از ۸۵ دسیبل) باید حتماً از حفاظ گوش استفاده شود و توصیه می شود که حتی اگر نوع توپی حفاظ گوش وجود نداشته باشد کارگرانی که در معرض سر و صدای شدید هستند از پنبه های آغشته به کمی پارافین در گوش های خود استفاده کنند که هنگام ترک کار نیزآن ها را براحتی می توانند از گوش ها خارج و دور بیاندازند، بدیهی است انجام این عمل نه تنها از ورود سر و صدای مزاحم به گوش ها جلوگیری می کند، بلکه در صورت وجود گرد و غبار در اطراف مانع ورودشان بداخل گوش و ایجاد ناراحتی و امراض مختلف می گردد
سر و صدای زیاد در کارگاه ها به تدریج ایجاد یک نوع کری می کند که به آن کری حرفه ای میگویند.
در محیط هایی که میزان شدت صدا از حدود 85 دسیبل بیشتر باشد، بایستی از گوشی های حفاظتی استفاده نمود
در زیر به چند نمونه از صداهای اطراف ما با شدتهای مختلف اشاره شده است:
- صداهای گوشخراش: شدت صوت (۱۳۰ دسیبل)
- بلند شدن هواپیما: شدت صوت(۱۲۰ دسیبل)
- نیروگاه حرارتی: شدت صوت (۱۱۰ دسیبل)
- کمپرسور حفاری: شدت صوت (۱۰۰ دسیبل)
- برش لوله: شدت صوت(۹۸ دسیبل)
- ریسندگی: شدت صوت (۹۳ دسیبل)
- فریاد بلند: شدت صوت (۹۰ دسیبل)
- صدای موتور کامیون: شدت صوت (۸۵ دسیبل)
- صدای اتومبیل سواری: شدت صوت (۸۰ دسیبل)
- صدای ماشین تحریر: شدت صوت( ۴۰ دسیبل)
- بهم خوردن برگ درخت: شدت صوت (۳۰ دسیبل)
- صدای قلب انسان: شدت صوت (۱۵ دسیبل)
- آسیب صوتی گوش چگونه اتفاق می‌افتد؟
- آسیب صوتی گوش به دنبال بروز صدای بلند و ناگهانی رخ میدهد. انرژی صوتی شدید ناشی از برخورد دو جسم، انفجار و سایر اتفاقات شدید باعث ایجاد فشار شده و به گوش آسیب می‌زند. برای شنیدن صداها، امواج در ابتدا وارد گوش خارجی می‌شوند و بعد از آن به پرده صماخ برخورد می‌کنند و باعث ارتعاش آن می‌شوند. نهایتا این ارتعاشات به گوش میانی منتقل میشود و در گوش داخلی این ارتعاشات به حلزون گوش که پوشیده از مژک‌ها هستند می‌رسند.
صداهای ناگهانی با ایجاد ارتعاش نیروی مضاعفی به مژک‌ها وارد میکند که ضمن تغییر تکانه‌های الکتریکی از راه عصب شنوایی به مغز منتقل میشود. این نیروهای وارد شده به مژک‌ها به سلول‌های مویی آسیب می‌زند و این مورد به عنوان آسیب صوتی گوش شناخته میشود.
این صداهای ناگهانی در دو تیپ A و B طبقه بندی می‌شوند. صداهای تیپ A دارای دو موج مثبت و منفی است که موج مثبت آن به گوش میانی و موج منفی به داخل گوش آسیب می‌زند و تحت عنوان آسیب انفجاری گوش نام گرفته است. صداهای تیپ B در اثر برخورد شدید دو جسم ایجاد میشود که از نقطه اوج شروع شده و به تدریج از دامنه آن کاسته میشود.
از رایج‌ترین نشانه‌های آسیب صوتی گوش میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- وزوز گوش
- احساس صدای زنگ زدن مداوم و طنین در گوش
- احساس گرفتگی گوش
- مشکل شنوایی و تشخیص سخت گفتار دیگران علی‌الخصوص در مکالمات تلفنی
- احساس درد یا فشار در گوش
- اختلال در شنوایی در محیط‌های شلوغ
- ایجاد حساسیت و درد در ناحیه گوش بلافاصله پس از بروز صدای بلند
- احساس گیجی
- بروز سردرد
- افزایش ترشحات گوش
- مشکلات خواب و حساسیت به نور
- ایجاد اضطراب به دلیل طنین
برای حل این مشکل شرکت فنآذرخش طرحی تحت عنوان محافظ فعال شنوایی را معرفی میکند که امکانات بسیار پیشرفته و کارآمدی را برای مشاغل و شرایط خاص فراهم میکند.
بطور کلی دستگاههای کمک شنوایی و محافظهای فعال گوش از بلوک دیاگرام زیر برخوردار هستند.
محافظ شنوایی فعال دارای یک ورودی میکروفن، پردازشگر صدا و اسپیکر میباشد.
عملکرد این دستگاه بگونهای است که هنگام دریافت و تشخیص صدای بالاتر از 85 دسی بل مانع عبور آن میشود و فقط صدای ضربهای بسیار بلند را حذف میکند.
سرعت تشخیس صدا آسیب رسان بسیار با اهمیت است که در این دستگاه این زمان فقط 4 میلی ثانیه
(0.004 ثانیه) میباشد و با توجه به نوع صدای ضربهای یا ایمپالسی(A یا B ) قابل تغییر میباشد.
تعداد 16 کانال پردازشی در نظر گرفته شده که به بهبود کیفیت گفتار و گاهی نویزهای مورد نظر کمک میکند.
فرکانسهای حائز اهمیت در شنیداری از125 تا 4000 هرتز میباشد.
به بیان ساده هر صدای ناخواستهای در طبیعت نویز نام دارد.
برای تشخیص و حذف هرچه بهتر نویز در این دستگاه از 48 باند فرکانسی استفاده میشود که از 125 تا 12000 هرتز با فاصله 250هرتز طراحی شده است
این دستگاه نمونه داخلی ندارد و تنها تعداد انگشت شماری نمونه خارجی موجود است که سازنده آنها شرکتهای مطرح در زمینه دستگاههای کمک شنوایی میباشند.
مواردی که نیاز به تحقیق و توسعه و بروزرسانی برای این دستگاه وجود دارد بسیار ضروری و مورد استفاده برای کشورمان میباشد.
نویزهای ناخواسته باید نمونه گیری شده و با تولید فرکانس مخالف یا تضعیف آن فرکاسهای خاص، آنها را حذف کرد.
یکی از سازمانهای که میتواند از این محصول استفاده کند سازمان حلال احمر است و در شرایط بسیار حساس این دستگاه میتواند در عملیاتهای امداد و نجات با بهره بردن از سیستم حذف نویز و تقویت فرکاسهای مهم جان افرادی را که دچار حوادثی مانند زلزله شده و زیر آوار ماندهاند را نجات دهد.
واحد تحقیق و توسعه باید تحقیقات در زمینه شناسایی فرکانسهای ناخواسته برای هر سازمان یا شرایطی خاص صنعتی را آغاز کند و با بهره گیری از علوم شنوایی شناسی و همکاری با دانشگاههای توانمند در این زمینه این دستگاه محافظ گوش را توسعه دهد. بگونهای که بهترین عملکرد و حفاظت در برابر نویز و اصوات آسیب رسان به سیستم شنوایی را داشته باشد.
مهمترین نکته در عملیاتهای پلیس یا امداد رسانی در حوادث امکان صحبت کردن افراد با یکدیگر برای هماهنگی و همچنین محافظت از سیستم شنوای در برابر صداهای مانند انفجار یا شلیک گلوله و یا صدای مهیب فرو ریختن ساختمان میباشد که این دستگاه هر دو امکان را فراهم میکند و یا در هلیکوپتر نجات افراد امدادرسان بتوانند بدون شنیدن صدای پروانه هلیکوپتر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
در تمامی مراحل ساخت و تنظیمات استانداردهای جهانی در نظر گرفته میشود تا محصول قابل اعتماد و قابل مقایسه با برندهای مطرح دنیا ساخته شود که حتی امکان صادرات آن میسر گردد.