درمان شنیداری-کلامی برای کودکان با کم‌شنوایی: مرور سریع و جامع

کم‌شنوایی در کودکان می‌تواند تأثیرات عمیقی بر رشد زبان، گفتار و توانایی‌های شناختی داشته باشد. این تأخیرات، در صورت عدم مداخله به‌موقع، ممکن است به مشکلات بلندمدت در یادگیری، تعاملات اجتماعی و سلامت روان منجر شود. برنامه‌های تشخیص زودهنگام شنوایی و مداخله (EHDI) برای شناسایی کم‌شنوایی در سنین پایین و ارائه مداخلات مناسب طراحی شده‌اند تا از این تأثیرات منفی کاسته شود. این مداخلات شامل استفاده از فناوری‌های شنوایی مانند کاشت حلزون، سمعک، یا دستگاه‌های هدایت استخوانی و برنامه‌های توان‌بخشی است که برای کاهش تأخیرات رشدی و بهبود کیفیت زندگی کودکان توسعه یافته‌اند.

درمان شنیداری-کلامی (AVT) یک رویکرد توان‌بخشی تخصصی است که بر تقویت مهارت‌های شنیداری بدون وابستگی به نشانه‌های بصری مانند زبان اشاره یا لب‌خوانی تمرکز دارد. هدف اصلی AVT این است که کودکان با کم‌شنوایی بتوانند توانایی‌های گفتار و زبان خود را به سطحی نزدیک به همسالان بدون کم‌شنوایی برسانند، به‌گونه‌ای که بتوانند به‌طور کامل در محیط‌های آموزشی و اجتماعی مشارکت کنند. این روش نیازمند متخصصان دارای گواهینامه است که آموزش‌های ویژه‌ای دیده‌اند. با وجود استفاده گسترده از AVT، اثربخشی آن در مقایسه با سایر رویکردهای توان‌بخشی، مانند ارتباط کلی یا رویکردهای دوزبانه، همچنان موضوع بحث و بررسی است.

هدف مطالعه

هدف این مرور سریع، خلاصه‌سازی شواهد موجود درباره اثربخشی درمان شنیداری-کلامی (AVT) در مقایسه با رویکردهای توان‌بخشی جایگزین برای کودکان با کم‌شنوایی بود که از کاشت حلزون، دستگاه‌های هدایت استخوانی یا سمعک‌های معمولی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، ما به دنبال شناسایی دستورالعمل‌های مبتنی بر شواهد بودیم که بتوانند راهنمایی‌های عملی برای انتخاب رویکردهای توان‌بخشی مناسب برای این جمعیت ارائه دهند. این مطالعه به‌منظور کمک به پزشکان، والدین و سرپرستان برای تصمیم‌گیری آگاهانه درباره بهترین روش‌های توان‌بخشی برای کودکان با کم‌شنوایی انجام شد.

روش پژوهش

برای انجام این مرور، ما مقالات علمی منتشرشده از سال ۲۰۱۹ به بعد را در پایگاه‌های داده علمی و منابع اینترنتی جستجو کردیم. معیارهای انتخاب شامل مطالعاتی بود که به مقایسه اثربخشی AVT با سایر روش‌های توان‌بخشی مانند ارتباط کلی، ارتباط گفتاری، یا رویکرد دوزبانه-دوجانبه پرداخته بودند یا دستورالعمل‌های مرتبط با توان‌بخشی کودکان با کم‌شنوایی ارائه کرده بودند. یک پژوهشگر مقالات را بر اساس معیارهای مشخص انتخاب و بررسی کرد. مطالعاتی که معیارهای کیفی لازم را نداشتند یا به‌طور خاص به AVT اشاره نکرده بودند، کنار گذاشته شدند.

یافته‌ها

شواهد موجود نشان داد که برای کودکان استفاده‌کننده از کاشت حلزون، AVT ممکن است نتایج بهتری در مهارت‌های گفتار و زبان در مقایسه با رویکردهای توان‌بخشی استاندارد، ارتباط گفتاری، ارتباط کلی (ترکیب گفتار و زبان اشاره)، یا رویکرد دوزبانه-دوجانبه (ترکیب زبان گفتاری و زبان اشاره فرهنگی) ایجاد کند. یک مرور نظام‌مند نشان داد که AVT در مقایسه با رویکرد ترکیبی زبان اشاره و گفتاری تفاوت معناداری در بهبود مهارت‌های گفتار و زبان ایجاد نکرد.

علاوه بر این، یک کارآزمایی تصادفی کنترل‌شده گزارش داد که AVT ممکن است عملکرد اجرایی (مانند توانایی‌های حل مسئله، برنامه‌ریزی و خودکنترلی) را در کودکان با کاشت حلزون در مقایسه با آموزش شنیداری استاندارد بهبود دهد. با این حال، هیچ شواهد مرتبطی برای کودکان استفاده‌کننده از دستگاه‌های هدایت استخوانی یا سمعک‌های معمولی شناسایی نشد. همچنین، هیچ دستورالعمل مبتنی بر شواهدی که معیارهای این مرور را برآورده کند، یافت نشد، که نشان‌دهنده شکاف قابل‌توجهی در راهنمایی‌های بالینی برای این جمعیت است.

مطالعات پیش‌و‌پس (Before-and-After) نشان‌دهنده بهبودهای قابل‌توجهی در گفتار، زبان و عملکرد شناختی با AVT بودند، اما این شواهد به دلیل فقدان گروه کنترل محدودیت‌هایی داشتند. کیفیت پایین برخی مطالعات و نبود روش‌شناسی دقیق، از جمله نمونه‌های کوچک و عدم کنترل عوامل مخدوش‌کننده مانند شدت کم‌شنوایی، سن شروع مداخله، و سطح حمایت خانوادگی، از دیگر محدودیت‌های شناسایی‌شده بود.

توصیه‌ها

برای بهبود نتایج توان‌بخشی کودکان با کم‌شنوایی، توصیه می‌شود:

1. تحقیقات بیشتر: انجام مطالعات با کیفیت بالا با گروه‌های کنترل، نمونه‌های بزرگ‌تر، و روش‌شناسی دقیق برای مقایسه AVT با سایر رویکردها.
2. دستورالعمل‌های بالینی: توسعه دستورالعمل‌های مبتنی بر شواهد برای کمک به انتخاب رویکردهای توان‌بخشی مناسب.
3. آموزش متخصصان: افزایش دسترسی به آموزش‌های تخصصی برای متخصصان AVT، به‌ویژه در مناطق با منابع محدود.
4. حمایت خانوادگی: ارائه برنامه‌های آموزشی و حمایتی برای والدین و سرپرستان به‌منظور تقویت مشارکت آن‌ها در فرآیند توان‌بخشی.

اهمیت بالینی

AVT می‌تواند گزینه‌ای مؤثر برای کودکان با کاشت حلزون باشد، اما انتخاب آن باید بر اساس نیازهای فردی کودک و منابع موجود انجام شود. نبود دستورالعمل‌های بالینی جامع نشان‌دهنده نیاز به تلاش‌های بیشتر برای استانداردسازی مراقبت‌ها و بهبود دسترسی به خدمات توان‌بخشی است.

نتیجه‌گیری 

شواهد محدود و اغلب با کیفیت پایین نشان می‌دهد که AVT ممکن است برای کودکان با کاشت حلزون نسبت به برخی رویکردهای توان‌بخشی جایگزین مؤثرتر باشد، به‌ویژه در بهبود گفتار، زبان و عملکرد اجرایی. با این حال، برای نتیجه‌گیری قطعی، به مطالعات با کیفیت بالا با روش‌شناسی دقیق، نمونه‌های بزرگ‌تر، و کنترل عوامل مخدوش‌کننده نیاز است.

تصمیم‌گیری درباره استفاده از AVT باید با در نظر گرفتن نیازها و اهداف فردی کودک، ترجیحات والدین یا سرپرستان، و منابع موجود (مانند دسترسی به متخصصان آموزش‌دیده و هزینه‌های مرتبط) انجام شود. این مرور بر نیاز به تحقیقات بیشتر و توسعه دستورالعمل‌های بالینی جامع برای حمایت از تصمیم‌گیری آگاهانه در این زمینه تأکید دارد.

درمان شنیداری-کلامی (AVT) یک رویکرد توان‌بخشی امیدوارکننده برای کودکان با کم‌شنوایی است، به‌ویژه آن‌هایی که از کاشت حلزون استفاده می‌کنند. با این حال، شواهد موجود برای نتیجه‌گیری قطعی کافی نیست. تحقیقات آینده و توسعه دستورالعمل‌های بالینی می‌توانند به بهبود تصمیم‌گیری و نتایج توان‌بخشی برای این جمعیت کمک کنند. والدین، سرپرستان و متخصصان باید با همکاری یکدیگر بهترین رویکرد را برای هر کودک انتخاب کنند.